Je hoort de term vaak gebruikt worden als het gaat om netwerken: een modem. Maar wat is een modem nu eigenlijk?
Een modem is een kastje dat ervoor zorgt dat het signaal dat afkomstig is van je Internet Service Provider (ISP)
wordt omgezet in een internetsignaal.
Hierdoor kun jij surfen over het internet, maar ook zorgt het modem ervoor dat je data naar buiten kunt
sturen. Denk hierbij aan het verzenden van e-mail of het maken van een FTP-connectie met een hostingserver.
Daarnaast zorgt het modem ervoor dat je binnen je huis een draadloze internetverbinding hebt, zodat al je
apparaten die over wifi beschikking draadloos kunnen verbinden.
De historie van het modem
De historie van het modem gaat terug tot in de jaren ’90 van de vorige eeuw. Met de komst van het internet
kwamen ook de eerste modems op de markt. In de begintijd maakte je verbinding door middel van een eigen
aangeschaft modem die aan de hand van de instellingen van de internet serviceprovider (ISP) zorgde voor de
connectie. Hiervoor kreeg je van de provider na aanmelden een ‘starterspakket’ met een installatie cd-rom.
Als je de stappen daarvan had doorlopen was je aangemeld en kon je aan de hand van een telefoonnummer inbellen
bij de provider. Na een succesvolle ‘hand shake’ kwam je dan op internet en kon je surfen.
De snelheden die je haalde zijn niet te vergelijken met die van het hedendaagse internet. In de beginfase was
14K4 de standaard, later werd dat 28K8.
In de zomer van 1998 nam het toenmalige PTT Telecom het Universal Dial-in Services-netwerk (UDS) in gebruik.
Hiermee kon de snelheid van internet worden verhoogd van 28K8 naar 33K6. Uiteraard betekende dit wel dat je
modem die snelheid aan moest kunnen. Vaak moest je dan opnieuw een modem kopen.
In de jaren ’90 was naast het analoge signaal voor bellen ook ISDN (Integrated Services Digital Network) in
opkomst. Hiermee kon je meer gegevens transporteren dan via het analoge POTS (Plain Old Telephone Service)
signaal. Doordat de telefoonlijn digitaal werd gebruikt, kon er dan standaard meer informatie gelijktijdig
over de lijn worden verzonden dan bij een analoge verbinding. Dit maakte het bijvoorbeeld mogelijk om
gelijktijdig te bellen en te internetten op dezelfde lijn.
Vanaf 1999 werd V90 uitgerold voor 56k en werd het in combinatie met ISDN het mogelijk om 2 lijnen te bundelen
voor een snellere verbinding. Dit principe werd de V90 connectie genoemd. Daarmee waren snelheden tot 128K
mogelijk geworden.
In de zomer van 2000 werd vervolgens ADSL in Nederland geïntroduceerd als MXstream/Net.Speed. Daarmee was het
tijdperk van de ‘telefoontikken’ na het overstappen op ADSL voorbij. Bij de introductie van ADSL lag de
snelheid tussen 512 Kb/s en 1024 Kb/s.
Welke soorten modems zijn er tegenwoordig?
Er zijn tegenwoordig 3 soorten modems op de markt. Dit zijn:
De kabelmodem
De ADSL-modem
De Glasvezel-modem
Als je gebruik maakt van internet via de kabel, dan krijg je van de kabelmaatschappij een modem bij je
abonnement in bruikleen. Voorheen was je gebonden om standaard dit modem te gebruiken, anders werkte je
internet niet. Gelukkig is het steeds vaker mogelijk om zelf een modem (of een geschikte router) te kopen
en te configureren.
De kabelmodem (internet via de kabel)
Bij een kabelmodem komt het signaal vanaf de wijkcentrale via de Coaxkabel je meterkast binnen. Deze is
herkenbaar aan het groene omhulsel. In oudere woningen komt deze kabel overigens vaak in de woonkamer het
huis binnen.
Vervolgens komt de kabel uit in een verdeelkastje. Tot recent werd daarin het tv- en radiosignaal omgezet
naar een analoog en een digitaal signaal. Steeds meer providers gaan nu volledig over op digitaal signaal,
omdat dit zorgt voor meer capaciteit. Op die manier kunnen er meer diensten aangeboden worden via de kabel.
Daarmee was de kabel vanaf 1995 ook de eerste manier om snel internet te hebben, het zogenoemd
breedbandinternet.
Hoe werkt een kabelmodem?
Een kabelmodem zorgt voor de verbinding met het kabelnetwerk van de provider. Dit gebeurt via de coaxkabel,
waarbij er een connectie wordt gemaakt met de kabelmodemcontroller. Deze controller staat in de wijkcentrale
en deze zorgt ervoor dat data vanaf de centrale naar de kabelmodem van de klant wordt gestuurd. Dit wordt ook
wel de downstream genoemd. Als een klant data verstuurd vanaf het kabelmodem naar iemand anders op het internet,
dan wordt die data verstuurd naar de kabelmodemcontroller. Dit wordt upstream genoemd.
Een kabelmodemcontroller kan in veel gevallen tot wel 1.000 verschillende kabelmodems aansturen. Als gevolg
hiervan deel je als het ware een stukje van de verbinding met andere gebruikers. Dit kan dus direct van invloed
zijn op de snelheid van je internetverbinding.
In het begin haalde je met internet via de kabel een snelheid van zo’n 25 Mb/s, maar tegenwoordig worden
snelheden aangeboden (afhankelijk van je abonnement) tot 1Gb/s.
Aanbieders van internet via de kabel
Er zijn in Nederland nog maar een handvol aanbieders van internet via de kabel, zoals:
Ziggo
Caiway
Kabelnoord
De ADSL-modem (breedband internet over koper)
Een ADSL-modem zorgt ervoor dat je bestaande telefoonaansluiting wordt omgezet naar een digitaal internet
signaal. Het belangrijkste kenmerk van ADSL is dat het downloaden via een ADSL-lijn sneller gaat dan het uploaden.
ADSL is de afkorting voor Assymmetric Digital Subscriber Line. De techniek hierachter maakt gebruik van de
‘oude’ koperleidingen waarover het telefoonsignaal vanaf de wijkcentrale naar je meterkast loopt. Van oudsher
heeft KPN (vroeger PTT Telecom) het alleenrecht op de koperen telefoonleidingen in Nederland.
Gedurende de afgelopen decennia zijn de snelheden die je met ADSL kunt halen sterk verbeterd. Ging het in het
begin om ‘slechts’ 1024 Kb/s, al kort na de introductie ging dit omhoog naar maximaal 8 Mb/s down en 1 Mb/s up.
Met de komst van ADSL2+ ging de snelheid omhoog tot maximaal 25 Mb/s down en 3.5 Mb/s up.
In 2018 heeft KPN bekend gemaakt dat ze de koperen telefoonleidingen in heel Nederland gaan vervangen door
glasvezel. Dit ombouwen moet in 2023 voltooid zijn, zo meldt KPN.
De glasvezel modem (internet over glasvezel)
Voor het omzetten van het glasvezel signaal naar een internetsignaal heb je een glasvezel modem nodig.
Dit modem zorgt ervoor dat het inkomende signaal wordt omgezet in internet, televisie/radio en telefonie.
Als je glasvezel afneemt krijg je van de Internet Service Provider standaard een modem in bruikleen.
Bij KPN is dat de Experiabox. Je kunt er tegenwoordig ook voor kiezen om zelf een eigen modem te installeren.
Maar let op, als je ook een telefoonlijn in je abonnement hebt zitten, dan dien je de Experiabox nog steeds
wel achter de eigen modem aan te sluiten, aangezien het telefoniegedeelte wel via de Experiabox blijft lopen
in dat geval. Wel dien je dan het wifi-signaal van de Experiabox uit te schakelen.
We kennen in Nederland op dit moment twee vormen van glasvezel:
FTTC (Fiber to The Central)
FTTH (Fiber to The Home)
FTTC
Als je glasvezel via FTTC hebt, dan komt er dus geen glasvezelkabel binnen bij je in de meterkast.
De glasvezelverbinding wordt aangesloten tot in de wijkcentrale en van daaruit loopt het signaal vervolgens
verder via de oude koperleiding. Dit zorgt ervoor dat je een veel hogere snelheid haalt dan voorheen met
ADSL/ADSL2+.
FTTH
Als je een glasvezelverbinding hebt door middel van FTTH betekent dit dat de glasvezelverbinding is aangelegd
tot in de meterkast. Deze herken je aan een dunne, bruine kabel die in een verdeelkastje is afgemonteerd.
Met glasvezel kunnen in Nederland op dit moment snelheden worden gehaald tot 1Gb/s. Maar met glasvezel kunnen
nog veel hogere snelheden worden gemaakt. In de toekomst zijn snelheden tot 8Gb/s haalbaar. De meeste modems,
maar ook routers kunnen echter op dit moment nog geen hogere snelheden aan en dus zul je hiervoor in de
toekomst dan weer een nieuw modem nodig hebben.